عدم نزول بیضه

عدم نزول بیضه چیست؟

عدم نزول بیضه به وضعیتی میگویند که در آن بیضه پایین نمی آید و در جایگاه مناسب خود در کیسه بیضه قرار نمیگیرد. پزشک در معاینه کودک متوجه این مشکل میشود.

این بیماری چقدر چقدر شایع است؟

این مشکل تقریبا در سه یا چهار کودک از هر 100 تولد دیده میشود اما شیوع آن در کودکان زودرس بیشتر است به طوری که از هر 100 کودک زودرس، 21 مورد دچار عدم نزول بیضه هستند.

حدود نیمی از این بیضه ها ظرف سه ماه اول خود پایین می آیند. اما اگر چنین نشد، پس از سه ماهگی بیضه خود به خود پایین نمی آید. بنابراین حدود یک یا دو پسر از هر صد پسری که دچار عدم نزول بیضه میشوند، نیاز به درمان پیدا میکنند.

تفاوت عدم نزول بیضه با بیضه جمع شده چیست؟

باید بدانید بیضه جمع شده یا رکرکتایل (retractile) با عدم نزول بیضه متفاوت است. پس از شش ماهگی کودک پسر واکنشی دارد که به صورت موقتی بیضه ها را به داخل میکشد تا از آنها در هنگام احساس سرما یا تهدید، محافظت نماید. این بیضه ها در مواقع دیگر در کیسه بیضه قرار دارند و نیازی به درمان وجود ندارد.

تنها زمانی که بیضه ها واقعا مشکل عدم نزول دارند باید درمان صورت بگیرد. متخصص اورولوژی تفاوت این دو وضعیت را با معاینه کودک متوجه میشود.

عوامل ایجاد کننده بیماری

در بیشتر کودکانی که عدم نزول بیضه را تجربه میکنند، علت مشخصی برای پایین نیامدن بیضه نمیتوان یافت. ممکن است علت عدم نزول بیضه این باشد که بیضه ها وضعیت نرمال ندارند.

در مواردی هم مشکل مکانیکی است. بیضه پایین می آید اما وارد کیسه بیضه نمیشود و به جای آن در مجاورت کیسه بیضه قرار میگیرد. به این وضعیت، نا به جایی بیضه یا بیضه اکتوپیک میگویند.

گاهی اوقات هورمونهای کودک بیضه ها را درست تحریک نمیکند.

هیچ پژوهشی نشان نداده است که اتفاقات و کارهایی که مادر در دوران بارداری انجام داده است تاثیری بر  کودک میگذارد.

گاهی اوقات بیضه ها پایین می آیند اما به کیسه بیضه وصل نمیشوند. سپس با رشد کودک، مشخص میشود که بیضه ها متصل نیستند. از هر 5 مورد ، یک مورد آنها زمانی مشخص میشود که کودک از نوزادی در آمده است.

روش های درمان عدم نزول بیضه چیست؟

بیضه ها پس از سه ماهگی دیگر خود به خود پایین نمی آیند پس تنها راه درمان ، عمل جراحی است.

عمل جراحی پس از شش ماهگی توصیه میشود. زمانی برای انجام جراحی توصیه میشود که کودک بتواند بیهوشی و جراحی را تحمل کند. درمان با دارو یا هورمون کمکی به حل مشکل نمیکند.

این عمل جراحی به نام ارکیوپکسی (orchiopexy) شناخته میشود. کودک تحت بیهوشی قرار میگیرد. تقریبا همیشه کودک همان روز عمل میتواند به خانه برود و ظرف یکی دو روز به زندگی طبیعی اش بازمیگردد.

عمل جراحی چگونه است؟

در این عمل جراحی برش 2 تا 3 سانتیمتری در ناحیه کشاله ران کودک ایجاد میشود. معمولا با بزرگ شدن کودک اثری از جای زخم عمل باقی نمی ماند. بیضه ها از همه بافتهای مجاور آزاد میشوند تا به راحتی حرکت کرده و به داخل کیسه بیضه بروند. سپس در محل جدید بخیه میشود. اگر کودک فتق داشته باشد همزمان فتق او نیز درمان میشود.

در بعضی موارد بیضه ها خیلی بلند هستند. در این صورت روش های پیچیده تری (و گاهی اوقات حتی دو عمل جراحی مجزا) لازم است. روی هم رفته نرخ موفقیت عمل جراحی پایین آوردن بیضه 98 تا 100 درصد است.

دکتر علیرضا سینا

متخصص جراحی کلیه،مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)
فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی کودکان و اختلالات ادراری مادرزادی

برای تعین نوبت آنلاین کلیک کنید